Zeytin hasadının inceliklerini bizimle birlikte ayrıntılı olarak keşfetmeye ne dersiniz?
Binbir emek ile sofralarımıza gelen zeytin ve zeytinyağı bizlere ulaşana kadar uzun ve meşakkatli bir yolculuk geçiriyor. Zeytin ağacı, bahar aylarında uyanışa geçiyor ve ekim-kasım ayı civarı hasada hazır olduğunu haber veriyor. Özen gerektiren hasat sürecinin sonunda ise sofralık ve yağlık halleri ile mutfaklardaki yerini alıyor. Ancak hasadı yalnızca zeytin toplama işlemi olarak görmemek gerekiyor. Zira hasadın zamanı ve yöntemiyle, zeytin ve zeytinyağının kalitesi arasında doğrudan ilişki bulunuyor.
Zeytin Ne Zaman Toplanır?
Zeytin, yetiştiği bölgenin iklim ve sıcaklık koşullarına göre nisan-mayıs ayları civarında çiçekleniyor. Yaz aylarında ise meyveye duruyor. Daha sonra çekirdeği sertleşmeye başlayan zeytin, bu aşamadan sonra içerisinde yağ biriktirmeye başlıyor. Mevcut yağ oranının zirveye ulaştığı ekim-kasım ayları, zeytin hasadının başlayabileceğini müjdeliyor. Bu aşamada önce sofralık yeşil zeytinler, ardından da erken hasat yağlık zeytinler toplanıyor.
İkinci aşamada ise sofralık siyah zeytinler ve son olarak da geç hasat yağlık zeytinler dallarını terk ediyor. Böylece hasat dönemi tamamlanmış oluyor. Ancak birinci sınıf, kaliteli bir zeytinyağı için genellikle erken hasat dönemi tercih ediliyor. Çünkü hasat zamanının süresi ilerledikçe zeytinin içindeki asit oranı yükseliyor ve bu da yağın kalitesini düşürebiliyor.
Zeytin Hasat Yöntemleri Nelerdir?
Günümüzde zeytin hasadı hem geleneksel hem de modern yöntemler kullanılarak çok çeşitli şekillerde gerçekleştirilebiliyor. Zaman, uğraş ve iş gücü bakımından farklı niteliklere sahip olan bu yöntemler şu şekilde sıralanıyor:
Elle Toplama Yöntemi
Bu yöntem, zeytin toplamak için kullanılan en eski ve en zahmetli yöntemlerin başında geliyor. Nitekim elle toplama gerek işçilik gerekse de zaman açısından oldukça maliyetli oluyor. Ancak zeytinin alabileceği darbe ve berelenme gibi ihtimalleri çokça azalttığından, bu yöntem hala tercih ediliyor. Elle toplamada önce zeytin ağacının altına bir örtü seriliyor ve örtü yerden yükseltilerek, zeytinlerin toprağa düşmesi ve yaralanması engelleniyor. Daha sonra zeytinler, dallardan elle sıyrılarak toplanıyor.
Sırıkla Toplama Yöntemi
Bu yöntemde, elle toplamadan farklı olarak dallara sırık ile vurularak zeytinlerin düşmesi sağlanıyor. Sırıkla toplama genellikle yüksek dallardaki zeytinlere ulaşmak için kullanılıyor. Fakat yeni yetişen dallara zarar verebileceği ve olgunlaşmış zeytinleri yaralayabileceği için çok fazla tercih edilmiyor.
Tarakla Toplama Yöntemi
Tarakla toplama, aynı sırık ile toplamada olduğu gibi yüksek dallara ulaşmayı hedefleyen bir yöntem olarak öne çıkıyor. Ancak sıyırıcı taraklar kullanılarak toplanan zeytinlerin, tıpkı sırıkla toplamada olduğu gibi zarar görmemesine çok dikkat etmek gerekiyor.
Makineyle Toplama Yöntemi
Makine ile hasat yöntemi, zeytin ağacının yoğun olduğu alanlarda tercih ediliyor ve bunun için iki farklı makine kullanılıyor. Bu makinelerden ilki çırpıcı makine adını alıyor. Çırpıcı makine, üzerindeki esnek malzeme ile zeytin ağacının dallarına vurarak ağacı çırpıyor. Böylece zeytinler zarar görmeden toplanabiliyor. Gövde sarsıcı makine ise ağacın gövdesini titreştirerek dalların sallanmasını ve zeytinlerin düşmesini sağlıyor. Ancak bu yöntem çok yüksek ağaçlarda verim sağlamıyor.
Zeytin Hasadında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Zeytin hasadındaki en önemli noktayı, zeytin ve zeytinyağının kullanım alanına en uygun zamanda hasat edilmesi oluşturuyor. Zeytinin sofralık mı yoksa yağlık mı olacağı ise bu konudaki temel ayrımı belirleyen asıl faktör olarak öne çıkıyor. Ayrıca zeytinin bulunduğu bölgenin iklimi, alanın düz ya da eğimli oluşu, ağacın yaşı ve boyu gibi faktörler de hasat yöntemini seçmede etkili oluyor.
Tüm bu etkenlere dikkat edilerek hasat edilen zeytinlerin, hasat sonrasında da zarar görmemesine özen gösterilmesi gerekiyor. Zeytinlerin, bozulma ihtimalini ortadan kaldırmak için hava alabilecekleri kasalarda taşınması ve mümkün olan en kısa süre içerisinde işlenmesi bu noktada ayrıca önem taşıyor.
Kaliteli üretim için tüm koşulların incelikle yerine getirildiği bir zeytinyağı arıyorsanız, tercihinizi Oleamea ürün çeşitlerinden yana yapabilirsiniz!