Kaliteli ve lezzetli zeytinyağlarının sırrını öğrenmek istiyorsanız, doğru yerdesiniz. Zeytinyağı asit oranı hakkında tüm merak ettikleriniz, bu sayfanın devamında!
Zeytinyağı şüphesiz her yemeği lezzetli kılmayı başarıyor. Hatta lezzetli yemeklerin formülü, kaliteli zeytinyağından geçiyor. Peki, kaliteli zeytinyağının nasıl olması gerektiğini öğrenmeye ne dersiniz? Şöyle ki, bu konuda en önemli belirleyici noktalardan biri de asit oranı. Bu durum zeytinyağının sadece kalitesini değil, lezzet yoğunluğunu ve dolayısıyla ideal kullanım alanlarını da doğrudan etkiliyor. O halde zeytinyağlarının asitlik oranına gelin biraz daha yakından bakalım!
1) Zeytinyağı Asit Oranı Nasıl Ölçülür?
Asitlik derecesi zeytinyağının kullanım ömrünü, lezzetini ve kalitesini belirliyor. Bununla birlikte zeytinyağının içindeki bakterilerin ve mikroorganizmaların gelişip gelişmemesini de etkiliyor. Peki, zeytinyağının aslında oleik asit ve bitkisel gliserinden oluştuğunu biliyor muydunuz? Üstelik oleik asit ve gliserin hiçbir zaman tam olarak karışmıyor. Zeytinyağının içinde serbest kalan oleik asit miktarı ne kadar az olursa, üretilen zeytinyağı da bir o kadar güzel ve lezzetli oluyor.
Zeytinyağlarının içindeki oleik asit miktarı 100 gramda bulunan yağ oranı ile belirleniyor. En iyi zeytinyağları, asit oranı olarak yüzde 0,1 ila 1 arası asit oranına sahip zeytinyağlarından oluşuyor. Asit oranı yüzde 0 ila 0,8 arasında olan zeytinyağlarına “natürel sızma” adı veriliyor. Asit miktarı yüzde 0,8 ila 2 arasında olduğunda ise bu zeytinyağları "natürel birinci" olarak adlandırılıyor. Yüzde 2 ila 3 arası asit oranına sahip zeytinyağları da "natürel ikinci" olarak adlandırılıyor.
1.1 0.3 Asit Zeytinyağı Nedir?
0.3 asit zeytinyağı, henüz tam olarak olgunlaşmamış zeytinlerin toplanmasıyla üretiliyor. Bu zeytinlerin en büyük özelliğinin, dalından toplanması olduğunu söyleyebiliriz. Yere düşmemiş bu zeytinler toplandıktan sonra 3 saat içerisinde hemen sıkılıyor. Bu sayede oldukça lezzetli ve kaliteli bir zeytinyağı ortaya çıkmış oluyor.
1.2 0.4 Dizem Zeytinyağı Ne Demek?
Zeytinyağının içerisinde yağ asitlerinin gezdiğinden bahsetmiştik. Zeytinyağının içindeki asit miktarı 0,9 değerinin altına düştüğünde, artık "asit oranı" olarak değil de "dizem" olarak ifade ediliyor. Dolayısıyla dizem kavramının, en iyi zeytinyağlarının asitlik derecesini belirttiğini söylemek yanlış olmaz.
0.4 dizemlik bir zeytinyağı, kusursuz olarak da nitelendiriliyor. 0.4 dizem zeytinyağında zeytinin tadını ve kokusunu alabilirsiniz. Bu zeytinyağları erken hasat edilen ve elle toplanan zeytinlerden üretiliyor. En düşük asitli zeytinyağlarından biri olması nedeniyle bu mahsuller, özellikle de salatalarda ve kahvaltılarda iştah açıcı lezzetler sunmak adına kullanılıyor.
2) Zeytinyağı Asit Oranı Neden Yüksek Olur?
Zeytinyağının asit oranı, zeytinlerin hasat zamanına ve toplanmasının ardından sıkıma kadar geçen toplam süreye göre değişiyor. Zeytinler erken hasat ile dalından toplandığında, asit oranı 0'a yakın zeytinyağları elde ediliyor. Olgunlaşmış ve artık dalından düşmüş olan zeytinler ile üretilen zeytinyağlarının asit oranı ise daha yüksek oluyor. Zeytinyağı markaları da bu doğrultuda, hasat zamanına üretecekleri yağın çeşidine göre karar veriyor.
3) Zeytinyağının Asitlik Derecesi Nasıl Ölçülür?
Zeytinyağının asitlik oranını ev koşullarında ölçebilmek için edinmeniz gereken birtakım laboratuvar ekipmanları mevcut.
Ölçüm için gerekli malzemeler:
- Cam pipet
- Cam ölçüm tüpü
- Cam balonu
- Alkol eter ve asit solüsyonu (Eczanelerde bulabilirsiniz.)
Ölçüm sırasında izlenmesi gereken adımlar:
- Ölçme tüpüne 10 gram zeytinyağı ekleyin.
- Balon içerisine 30 gram alkol eterin koyun.
- Cam pipetin içine asit ölçüm solüsyonu ilave edin.
- Ölçme tüpündeki 10 gram zeytinyağını balon içerisindeki 30 gram alkol eterin ile karıştırın.
- Pipetin içindeki asit ölçüm solisyonunu bu karışıma birkaç damla dökün.
- Balondaki karışım öncelikle kırmızı bir renk alırken zamanla sarı haline dönecektir. Balonun kırmızı rengi sürekli hale gelene kadar, asit ölçme solüsyonundan damlatmaya devam edebilirsiniz.
- Bu işlemin sonunda, pipetin göstergesinde dizem değerini görebilirsiniz. Ve çıkan değeri 10'a bölerek zeytinyağının asitlik derecesine ulaşabilirsiniz.
4) En İyi Zeytinyağı Asit Oranı Ne Olmalıdır?
0.4 dizem zeytinyağı en iyi zeytinyağı asit oranlarından biri olarak nitelendiriliyor. Ancak sizin için en iyi asit oranı, yapacağınız yemeklere göre değişiklik gösterebilir. Eğer kahvaltı ve salatalarda kullanacaksanız, asitlik oranı 0.8 dizemin altında olan natürel sızma zeytinyağlarını gönül rahatlığıyla tercih edebilirsiniz.
Tadı damaktan silinmeyecek lezzetler için her biri natürel sızma olarak üretilen Oleamea zeytinyağı çeşitlerini incelemeyi unutmayın!