Zeytinyağının lezzet sırlarını keşfetme şansı bulan hemen herkesin katılacağı üzere, bazı tarifler uygun zeytinyağı çeşitleriyle buluştuğunda adeta bir gastronomi şöleni yaşatıyor. Bakalım, zeytinyağı çeşitlerinin gizemlerini keşfettiğinizde sizin tercihiniz hangisi olacak?
Lezzetli mi yoksa faydalı mı değil; hem lezzetli hem faydalı… Evet, mevzubahis zeytinyağı olduğunda her iki beklenti de fazlasıyla karşılık buluyor! Kokusu ve tadı ile duyulara hitap ederken aynı zamanda zengin içeriğiyle dengeli beslenme olanağı da sağlayan zeytinyağı, doğanın en cömert hediyeleri arasında yer alıyor. Peki, sofraların olmazsa olmazı zeytinyağı çeşitleri hakkında daha çok bilgi sahibi olmak ister misiniz? Zeytinyağı ile ilgili sohbetlerde dikkatleri üzerinizde toplamaya hazırsanız, yemeklerinizin lezzetini bir üst noktaya taşıyacak zeytinyağı çeşitlerini incelemeye başlayabilirsiniz!
1. Zeytinyağı Çeşitleri Nelerdir?
- Organik zeytinyağı
- Natürel zeytinyağı
- Filtresiz zeytinyağı
- Sızma zeytinyağı
- Natürel sızma zeytinyağı
- Natürel birinci zeytinyağı
- Natürel ikinci zeytinyağı
- Soğuk sıkım zeytinyağı
- Sıcak sıkım zeytinyağı
- Rafine zeytinyağı
- Erken hasat zeytinyağı
- Olgun hasat zeytinyağı
- Riviera zeytinyağı
- Çeşnili zeytinyağı
|
Zeytinyağı Çeşitleri |
||||
|
Filtrasyon İşlemine Göre |
Filtresiz |
Sızma |
||
|
Hasat Zamanına Göre |
Erken Hasat |
Olgun Hasat |
||
|
İçerik ve Besin Değerlerine Göre |
Natürel |
Riviera |
Rafine |
Çeşnili |
|
Asitlik Derecesine Göre |
Natürel Sızma |
Natürel Birinci |
Natürel İkinci |
|
|
Yetiştirme Koşullarına Göre |
Organik |
Natürel |
||
|
Hazırlık Aşamasında Kullanılan Suyun Sıcaklığına Göre |
Soğuk Sıkım |
Sıcak Sıkım |
||
2. Filtrasyon İşlemine Göre Zeytinyağı Çeşitleri
Zeytinyağı üretildikten sonra tank ve depolarda toplanarak şişeleme ve paketleme adımları öncesinde filtrasyon işlemine tabi tutuluyor. “Bu işlem ne işe yarıyor?” diye düşünüyorsanız, sizi hemen sayfanın devamına alalım.
2.1. Filtresiz Zeytinyağı
Filtrasyon işlemi ile zeytinyağının içerisinde yer alan küçük zeytin parçaları filtreleniyor. Filtreleme işleminin uygulanmadığı zeytinyağları filtresiz zeytinyağı olarak adlandırılıyor. İçinde küçük zeytin parçacıkları görülebilen bu ürünün alternatiflerine kıyasla daha hızlı tüketilmesi gerekiyor.
2.2. Sızma Zeytinyağı
Sızma zeytinyağı, yalnızca mekanik işlemler kullanılarak üretiliyor. Bu zeytinyağı çeşidi filtresiz ürünlere kıyasla daha berrak renkli oluyor. Ayrıca kullanım ömrü de daha uzun oluyor.
3. Hasat Zamanına Göre Zeytinyağı Çeşitleri
İklim özelliklerine göre farklılık gösterebilmekle birlikte zeytin hasadı dönemi, ekim ayında başlayarak mart ayına kadar devam ediyor. Erken hasat ve olgun hasat zeytinyağları tat ve besin değeri açısından farklı özellikler taşıyor.
3.1. Erken Hasat Zeytinyağı
Zeytin, hasat öncesi dönemde tam olgunlaşmayan haliyle yeşil renkte oluyor. Erken hasat zeytinyağı, zeytinin henüz yeşil renkte olduğu haliyle toplanması ve sıkılmasıyla üretiliyor.
3.2. Olgun Hasat Zeytinyağı
Olgun hasat zeytinyağı, pembe ve mor renkli zeytinlerden üretiliyor. Kasım ayından mart ayına kadar uzanan süreçte toplanan zeytinler olgun hasat zeytinyağı için uygun özellik taşıyor.
4. İçerik ve Besin Değerlerine Göre Zeytinyağı Çeşitleri
İçerik ve besin değerleri de zeytinyağının tadı üzerinde elbette farklılık yaratıyor. Bu faktörler, zeytinyağının işlenme ve hazırlık aşamalarıyla ilişkili oluyor.
4.1. Natürel Zeytinyağı
Kimyasal işlemlere tabi tutulmadan ve herhangi bir besin ilavesi yapılmadan üretilen natürel zeytinyağı, damakta lezzetli bir tat bırakıyor. Bu yoğun aromalı zeytinyağı tüm lezzetlerle uyum sağlaması sayesinde sık tercih ediliyor.
4.2. Riviera Zeytinyağı
Riviera zeytinyağları, asit derecesi beklenen değerin üzerinde olan zeytinyağlarının rafine edilmesi ve sonra belirli oranlarda natürel zeytinyağıyla karıştırılması ile elde ediliyor.
4.3. Rafine Zeytinyağı
Rafine zeytinyağı, natürel ikinci zeytinyağlarının kimyasal yollarla işlenmesi sonucu üretiliyor. Natürel ikinci zeytinyağları, normal şartlarda doğrudan tüketime uygun bulunmuyor. Çünkü yüzde 3’ten fazla serbest oleik asit oranına sahip oluyor.
4.4. Çeşnili Zeytinyağı
Çeşnili zeytinyağı, zeytinyağlarına farklı baharat, bitki, meyve ve sebzelerin ilave edilmesiyle elde ediliyor.
5. Yetiştirme Koşullarına Göre Zeytinyağı Çeşitleri
5.1. Organik Zeytinyağı
Organik zeytinyağı, yalnızca hasat zamanı veya uygulanan işlemler değil, ürünün yetiştiği toprak hakkında da bilgi sahibi olmak isteyenler için uygun bir alternatif sunuyor. Organik sızma zeytinyağı, organik tarım sertifikalı zeytinlerden üretiliyor.
5.2. Natürel Zeytinyağı
Naturel zeytinyağı, doğal koşullarda yetişmiş ve en fazla sadece koruyucu zirai ilaçlar uygulanmış zeytinlerden üretiliyor. Üretiminde atalık tohumlardan üretilen, yani genetiği değiştirilmemiş doğal soylardan gelen zeytinler kullanılan natürel zeytinyağı çeşitleri, aromatik bir tat ve kokuya sahip oluyor.
6. Üretim Esnasındaki Isı Değerlerine Göre Zeytinyağı Çeşitleri
Üretim esnasındaki ısı değeri zeytinyağının tadı ve hatta besin değeri üzerinde önemli bir rol oynuyor.
6.1. Soğuk Sıkım Zeytinyağı
Zeytin sıkma işleminde kullanılan suyun 27 °C'nin altındaki bir sıcaklıkta olması ile üretilen zeytinyağı çeşidi, soğuk sıkım zeytinyağı olarak adlandırılıyor. Lezzet ve besin değeri olarak en yüksek kalite, soğuk sıkım zeytinyağında bulunuyor.
6.2. Sıcak Sıkım Zeytinyağı
Sıcak sıkım zeytinyağı, sıcaklığı 27 °C'nin üstünde olan suyla üretiliyor. Bu sıcaklık, zeytinden daha fazla yağ elde edilebilmesine olanak tanıyor. Ancak aynı zamanda zeytinlerin besin değerini de olumsuz etkiliyor. Soğuk sıkım tekniğiyle ise aynı miktarda zeytinden daha az yağ üretiliyor fakat ortaya çıkan ürün besleyicilik açısından en yüksek verimi sunuyor.
7. Asitlik Derecesine Göre Zeytinyağı Çeşitleri
7.1. Natürel Sızma Zeytinyağı
Natürel sızma zeytinyağlarının üretiminde sadece mekanik işlemler kullanılıyor. Türk Gıda Kodeksi’nin belirlediği sınırlar doğrultusunda natürel sızma zeytinyağının serbest oleik asit oranının yüzde 0.8 altında olması gerekiyor.
7.2. Natürel Birinci Zeytinyağı
Natürel birinci zeytinyağının asitlik derecesi yüzde 0.8 ile yüzde 2.0 arasında oluyor. Natürel birinci zeytinyağı da mekanik yollarla elde ediliyor. Bununla birlikte herhangi bir rafinasyon işlemi uygulanmadan doğrudan tüketime uygun oluyor.
7.3. Natürel İkinci Zeytinyağı
Natürel ikinci zeytinyağının oleik asit değeri 2.0’dan yüksek oluyor. Bu nedenle natürel ikinci zeytinyağı doğrudan tüketilemiyor. Ağırlıklı olarak riviera zeytinyağı üretiminde ve kozmetik sektöründe kullanılıyor.
8. Tek Başına Tüketim için Hangi Zeytinyağları Tercih Edilmeli?
Tek başına tüketim söz konusu olduğunda belirleyici etken, zeytinyağının oleik asit oranı oluyor. Natürel sızma zeytinyağı, filtresiz zeytinyağı ve organik zeytinyağları doğrudan tüketim için en uygun alternatifler olarak öne çıkıyor. Bununla birlikte erken hasat zeytinyağı, tek başına tüketimde olgun hasada göre daha lezzetli ve ferah bir tüketim sunuyor.
9. Salata, Mezeler ve Soğuk Yemekler için Hangi Zeytinyağları Tercih Edilmeli?
Salata, meze ve soğuk yemekler söz konusu olduğunda damak zevkine göre farklı alternatifler öne çıkıyor. Meyvemsi aromatik tadı ile dikkat çeken natürel sızma zeytinyağı ile soğuk lezzetlerin tadı bir üst noktaya taşınıyor. Ayrıca filtresiz zeytinyağı ve organik zeytinyağı da salata, meze ve soğuk yemeklerle ideal uyum sağlıyor.
10. Yemeklerde Kullanmak için Hangi Zeytinyağları Tercih Edilmeli?
Yemeklerde yoğun bir aroma istenen durumlarda, erken hasat zeytinyağı uygun bir seçenek olabiliyor. Ancak olgun hasat zeytinyağları, daha tok ve daha az yakıcı bir aromaya sahip olması bakımından yemekler için daha ideal oluyor. Ayrıca filtrelenmiş sızma zeytinyağları, yemeklerde istenen dengeli tadın yakalanması için en uygun seçim olarak öne çıkıyor. Sızma zeytinyağı da lezzetli yemeklerin olmazsa olmazları arasında yer alıyor. Üstelik sızma zeytinyağı hem sıcak yemekler hem de soğuk yemekler için uygun özellik taşıyor.
Yüksek kaliteli ve aromatik bir zeytinyağı ile sofralarınıza lezzet katmak için Oleamea ile hemen şimdi tanışmaya ne dersiniz? Afiyet olsun!