Lazanya İtalyan mutfağından dünyaya yayılan leziz bir makarna yemeğidir. Lazanya kimi zaman ailenizle mutlu bir akşam yemeğine kimi zaman da misafir ettiğiniz kalabalıklara eşlik eder. Peki damaklarda enfes bir tat yaratan lazanya nedir, yapımı için hangi malzemeler gerekir, leziz bir lazanya için ipuçları var mıdır, lazanya saklama ve ısıtma yöntemleri nelerdir? Şimdi gelin birlikte bu soruların yanıtlarını keşfedelim.
Lazanya Nedir?
İtalyan kökenli bir makarna yemeği olan Lazanya; lazanya katmanları, domates sosu ya da beyaz sosla yapılır. Lazanyanın kelime anlamı pişirme kabıdır ve Latince “lasanum” sözcüğünden gelir. Bazı kaynaklarda ise Augustus Sezar zamanına kadar uzanan “laganon” isminde yassı Yunan ekmeğine dayandığı bilgisi geçer.
Lazanya, İtalya’nın farklı bölgelerinde farklı şekillerde hazırlanabilir. Örneğin bazı tariflerde sosis ve başka kıyma türleri kullanılabilir. Napoli’de lazanya; küçük köfteler, mozzarella peyniri, haşlanmış yumurta, ricotta içerir. Cenova’da ise lazanyaya pesto sosu eklenir.
İtalya’nın en köklü yemeklerinden biri olan Lazanya, Orta Çağ literatürüne Marco Polo’nun Asya seyahati dönüşüyle girer. Polo, Çin’de yediği “lasagna” adlı yemekten bahseder.
Evde Kolay Lazanya Tarifi: Malzemeler ve Hazırlık
Sosları yavaş yavaş pişirmek ve aşamaları atlamadan uygulamak, evde lazanya tarifi yapmanın püf noktasıdır. Bolonez ve beşamel soslu enfes bir lazanya yapmak üzere malzemeler şunlardır:
Lazanya:
- 1 paket lazanya
Bolonez Sos:
- 500 g dana kıyma (az yağlı/yağsız)
- 3 yemek kaşığı zeytinyağı
- 1 adet kuru soğan
- 2 diş sarımsak
- 2 adet havuç
- 2 adet kereviz sapı
- 1 kg domates
- 2 yemek kaşığı domates salçası
- 1 yemek kaşığı toz şeker
- 2 tatlı kaşığı tuz
- Kekik
Lazanya sosunu pişirmek için şu adımları izleyebilirsiniz:
- Sosu pişireceğiniz tencereye zeytinyağını dökerek işe başlayın. GDO içermeyen organik Oleamea zeytinyağlarını tercih edebilirsiniz.
- Küp küp doğradığınız 1 adet kuru soğanı ekleyin. Küp halinde doğradığınız kereviz saplarıyla beraber pişirin.
- Soğan yumuşamaya başladığında içerisine rendelediğiniz 2 adet havucu ve ezdiğiniz sarımsakları ekleyin.
- Kavurmaya devam ettikten sonra yağsız veya az yağlı dana kıymanızı ilave edin.
- Kıymanın rengi dönene kadar kavurun.
- Karışıma 2 yemek kaşığı domates salçasını ve rendelediğiniz domatesleri ekleyin.
- Tuz, toz şeker, kekik ekleyerek tencerenin kapağını kapatıp kısık ateşte pişirmeye bırakın.
- Yaklaşık 30-40 dakika içerisinde bolonez sos hazır olacaktır.
Lazanya İçin En İyi Makarna ve Katman Seçenekleri
Fırında lazanya yapımı için ihtiyacınız olacak bolonez ve beşamel sosu hazırladıktan sonra sıra bir fırın tepsisinin içerisine lazanya katmanlarını ve sosları eklemeye gelir. Bunun için fırında kullanmaya uygun geniş bir kap seçin. Devamında yapmanız gerekenler şu şekildedir:
- Tepsinin en alt katına bir miktar kıymalı bolonez sos ekleyin.
- Üstüne her tarafına ulaşacak şekilde beşamel sos dökün. Bu noktada tamamen sosla kaplanmasına gerek yoktur.
- Üzerine istediğiniz peynirin rendesini ekleyebilirsiniz.
- Bu aşamada kullabileceğiniz peynirler arasında mozzarella, parmesan, cheddar, kaşar, ricotta gibi peynirler vardır. Damak tadınıza uyan bir peynir türünü kullanabilirsiniz.
- Sonrasında lazanya yapraklarını bir kat olacak şekilde sosların üzerine dizin.
- Bu sırayı takip edecek şekilde katmanları oluşturmaya başlayın.
- En üst kata da bolonez ve beşamel sosunu ekleyin.
- Üzerine rendelenmiş peynir ekleyerek bitirebilirsiniz.
Lazanyanın odağında kıyma, İtalyan sosisi gibi malzemeler yer alsa da vejetaryenlerin tüketebileceği çeşitleri de bulunur. İçerisinde sebzeler eklenerek hazırlanan lazanya tarifleri aynı zamanda sağlıklı olmalarıyla da öne çıkabilir. Sebzeli lazanya hazırlamak için ana malzeme olarak ıspanak, kabak, mantar, patlıcan, balkabağı kullanılan pek çok tarif bulunur.
Beşamel Sos Nasıl Yapılır? Lazanyanın Olmazsa Olmazı
Beşamel sos, lazanya katmanları arasına eklenen ve tarifi başka bir boyuta taşıyan detaylar arasındadır. Beşamel sos tarifi yapmak için malzemeleri eksiksiz edinmeniz önemlidir. Bazı ipuçlarından da faydalanarak lezzetli bir beşamel sos hazırlayabilirsiniz. Beşamel sos için ihtiyacınız olan malzemeler:
- 6 yemek kaşığı un
- 7 yemek kaşığı tereyağı
- 3.5 su bardağı süt
- Bir tutam rendelenmiş muskat
- Yarım çay kaşığı tuz
- Taze çekilmiş karabiber
Beşamel sosu en iyi şekilde hazırlamak için izlemeniz gereken adımlar şu şekildedir:
- Tencerinizin içine tereyağını alın.
- Orta-düşük ateşte tereyağınızı eritmeye başlayın.
- Tereyağına unu ekleyin, unu ekledikten sonra sürekli çırpmaya devam edin.
- Ara ara çırparak yaklaşık 2-3 dakika kavurun.
- Beşamel için kalın bir roux elde edin.
- Roux’un kahverengileşmesine izin vermeyin.
- Sütü çırpmaya devam ederken ekleyin.
- Sütü yavaş yavaş ilave edin ve çırpmayı sürdürün.
- Pürüzsüz bir sosa ulaşana pişirmeye devam edin.
- Sos dökülebilir bir kıvamda koyulaştıktan sonra içerisine tuz ve muskat ekleyin.
- Sos krema kıvamına gelene kadar yaklaşık 15 dakika pişirin.
- Eğer bir topaklanma ile karşılaşırsanız çırpma teli ile sosu hızlıca karıştırın.
- En son aşamada ise karabiber ile beşamel sosunu tatlandırın.
Sosu ocaktan alıp soğutmanız önemlidir. Lazanyaya beşamel sosu eklemeden önce sosu mutlaka ılıtın. Yaklaşık 30 dakika sonra beşamel sos lazanyaya eklenebilir.
Beşamel sosa muskat eklemek ince bir dokunuştur. Muskat rendesi, beşamel sosuna baharatlı bir aroma katar.
Beşamel sosunun topaklanmasını engellemek adına ılık süt kullanmalısınız. Soğuk sütü eklemeden önce biraz ısıtmalı ve ılık hale getirmelisiniz.
Sütü roux’a eklerken az miktarda olmasına dikkat edin. Böylece sosun sıvıyı daha eşit şekilde almasını sağlayabilirsiniz. Bir seferde tüm sütü eklemek, sosun topaklanmasına ve katılaşmasına sebep olur.
Kıymalı Lazanya İçin Lezzetli Sos Hazırlama İpuçları
Lazanyaya daha aromatik bir boyut kazandırmak için baharatlarınızı çeşitlendirebilirsiniz. Lazanyanın içerisine kurutulmuş maydanoz, defne yaprağı, kurutulmuş kekik, rezene tohumu, taze fesleğen ekleyebilirsiniz. Acı severseniz kırmızı pul biber de bir seçimdir.
Lazanya yapraklarının nemli kalmasını sağlayarak daha yumuşak bir lazanya hazırlayabilirsiniz. Kat aralarında sosları bol bol ekleyerek lazanya yapraklarını yumuşatabilirsiniz.
Lazanya yaprakları genellikle 3-5 kat olacak şekilde kullanılır. Ancak kullandığınız tepsinin boyutuna göre kat sayısını değiştirebilirsiniz. Her katmana eklediğiniz sosun ve peynirin birbirine yakın miktarlarda olmasına dikkat edebilirsiniz. Böylece dengeli bir lazanya ortaya çıkarabilirsiniz. Ayrıca pişmesinin ardından hemen servis etmeden yaklaşık 10-15 dakika kadar dinlendirin. Böylece lazanya yapraklarının iyice oturduğunu gözlemleyebilirsiniz.
Fırında Lazanya Pişirme Süresi ve Sıcaklık Ayarı
Lazanyayı pişirmek için yaklaşık 30 ila 40 dakika pişirme süresine ihtiyaç duyabilirsiniz. 180 dereceye hazırladığınız fırına lazanyayı koyabilirsiniz.
Lazanyayı hemen servis etmeyecekseniz ya da lazanyayı tükettikten sonra arta kalan parçaları daha sonra yemek üzere saklayacaksanız bazı adımlara uymanızda fayda vardır. Öncelikle içerisine eklediğiniz sosların tamamen soğumasını beklemelisiniz. Sonrasında hava geçirmez bir kaba lazanyayı aktarabilirsiniz. Lazanyayı buzdolabında üç gün içerisinde tüketmek üzere saklayabilirsiniz. Eğer lazanyayı dondurucuda saklamak istiyorsanız 3 aya kadar fırsatınız olur. Dondurduğunuz lazanyayı yiyeceğiniz zaman ise buzdolabında çözdürmelisiniz.
Lazanyayı hazırlama aşamasında arta kalan bolonez sosunu da daha sonrası için saklayabilirsiniz. Bu leziz kıymalı sosu dilerseniz farklı tariflerinize de ekleyebilirsiniz. Bu nedenle artan kalan sosları çöpe atmak yerine buzdolabında kapağı kapalı bir kapta saklayın.
Lazanyaya son derece yakışan beşamel sosun en iyi kullanımı taze olandır. Ancak bir gün önceden hazırlamak isterseniz hava almayan bir kapta buzdolabında bekletebilirsiniz. Bir gün önceden hazırladığınız beşamel sosu lazanya tarifinize ekleyeceğiniz zaman, sosu ısıtmanız gerekir. Bunun için bir tencerede kaynar su hazırlamalısınız. Beşamel sosu ısıya dayanıklı bir kaba aktararak tencere üzerinde ısıtmaya başlayabilirsiniz.
Siz de enfes lazanya tarifi için önemli malzemelerden biri olan zeytinyağını Oleamea’dan temin edebilir, doğal ve kaliteli yapısı ile yemeklerinizi lezzetlendirebilirsiniz.
Kaynaklar
https://www.britannica.com/topic/lasagna
https://www.marthastewart.com/1532365/lasagna-meat-sauce
https://yemek.com/tarif/italyan-usulu-lazanya/
https://womenchefs.org/lasagna-recipes-martha-stewart/
https://thecozycook.com/easy-lasagna-recipe/
https://www.marthastewart.com/1142809/bechamel-sauce-lasagna-bolognese
https://www.marthastewart.com/972493/bolognese-sauce
https://www.deepfriedhoney.com/homemade-meat-sauce/